Os nenos e os peixes

Hábitos de alimentación actuais na infancia

No ano 2016 publicáronse os resultados dunha enquisa nacional sobre hábitos alimentarios na infancia, na que participaron 3000 mulleres e homes de entre 18 e 64 anos, con fillos de entre 6 e 12 anos. No estudo púñase de manifesto que máis da metade dos menores consumía carne entre catro e sete ocasiones á semana (a pesar de que o recomendado sexa entre unha e tres veces), e que, con todo, só un de cada cinco nenos e nenas (21,3%) tomaba pescado coa frecuencia indicada (máis de tres veces á semana).  En definitiva, pódese dicir que os nenos e nenas consomen máis carne da indicada, e en cambio, menos pescado, froita e verdura.

O peixe é, xunto coas verduras e legumes, un dos alimentos que suscita maior rexeitamento entre nenos e mozos. Debido aos seus valores nutricionais, na infancia e a adolescencia débese reforzar a súa aceptación porque a esas idades instáuranse os hábitos alimentarios máis sólidos, que serán en gran parte responsables do estado nutritivo e da saúde na idade adulta.

A educación alimentaria desde a infancia

A infancia é o momento no que se conforman os hábitos de vida, entre eles os alimentarios, e estrutúrase a personalidade, polo que nesta etapa pódense establecer patróns de conduta saudables, algo que resultará máis difícil nunha idade máis avanzada.

Os hábitos alimentarios inflúen nas preferencias e aversións cara aos alimentos, polo que a contorna familiar e escolar teñen unha importancia crucial á hora de determinar a actitude dos nenos e nenas cara á elección e o consumo de determinados alimentos, como é o caso do peixe.

Todas as experiencias que se teñen durante a infancia coa alimentación poden ter importantes efectos nos alimentos que gustan ou non, e nos hábitos alimenticios posteriores.

No acto para comer entran en xogo todos os sentidos, uns de forma evidente, como a vista, o olfacto, o gusto e o tacto, e outros non tanto, como o oído, que pode intervir na elección dun ou outro alimento a través da recepción de mensaxes publicitarias sobre os alimentos. Por tanto, o consumo habitual dunha ampla variedade de alimentos permitirá ao neno escoller entre diferentes sabores, texturas e cores que poidan satisfacer o seu apetito. Si, pola contra, os hábitos alimentarios da contorna familiar ou escolar non responden as recomendacións de consumo de alimentos (ofrecer 2 ou 3 peixes no menú semanal habitual, por exemplo), é probable que o neno ou a nena teña teimas coas comidas e manifeste gustos e aversións moi marcadas cara a certos alimentos.

O rexeitamento a determinados alimentos é un problema común na infancia. A determinadas idades, os nenos están máis interesados polo mundo que os rodea que polos alimentos. Por iso, e ante todo, a comida debe ser un momento agradable para gozar da compañía e do menú, coidando ao máximo o cheiro, a presentación, o sabor e a variedade de alimentos (verduras e hortalizas, froitas, legumes, peixes), que lles permita aos máis pequenos gozar dunha alimentación rica, equilibrada e saudable. Non se debe ir con présas á hora da comer, ben se trate almorzos, xantares, merendas ou ceas, senón que debe ser relaxado, sen televisión, sen ruídos. Desta maneira, lograrase unha contorna sa que motive actitudes positivas nos nenos e nenas.

Cando se introduce o peixe na dieta infantil?

Hai distintas opinións acerca da idade á que se aconsella introducir o peixe na dieta, aínda que existe consenso en que a partir dos 9 meses todos os bebés poden e deben comer peixe triturado co puré de verduras varias veces á semana, en substitución dalgunhas tomas de carne. Antes desta idade existe un risco maior de que o bebé sufra alerxia ao peixe e si ten antecedentes familiares de alerxia alimentaria, o peixe débese pospor até o ano de idade. Aconséllase comezar por peixes brancos (pescada, linguado, halibut, bacallau, platija, robaliza, pixota, galo...), e recoméndase ter moito coidado coas espiñas.

Que cantidade de peixe dar a nenos e nenas?

Durante os 2-3 primeiros anos aconséllase ir aumentando a cantidade de peixe de 30 a 50 gramos. Primeiro servirase o peixe fervido, asado ou á prancha, e triturado co puré de verduras e pataca ou sémola, 2 ó 3 veces á semana ata que o bebé cumpra os 12 meses.

A partir do ano, pódese incrementar esta cantidade a 80 gramos e cando o neno ou a nena vaia á escola, pode tomar de 100 a 120 gramos. No entanto, estas cantidades son orientativas porque o achegue de cada alimento débese adaptar á idade, o peso, a actividade física e o estado de saúde de cada individuo. Ás veces se sobreestima a necesidade de alimentos ricos en proteínas, actitude baseada na idea de que este nutriente é necesario para o crecemento e desenvolvemento do neno. No entanto, o crecemento a partir do ano de idade e até os 3-4 anos faise máis lento e progresivo respecto ao primeiro ano de vida. Por iso, non convén abusar da carne, o peixe e os ovos, e si combinar cantidades máis pequenas destes alimentos con vexetais (arroz, pasta, patacas, legumes, verduras e hortalizas).