Caballa ou verdel

A caballa encádrase dentro do grupo dos peixes azuis debido ao seu contido graxo. En concreto, 100 gramos de porción comestible deste peixe achegan case 12 gramos de graxa. Con todo, a graxa presente nos peixes azuis e, por tanto, tamén na caballa é rica en ácidos graxos omega-3 que contribúen a diminuír os niveis de colesterol e de triglicéridos en sangue e a facer o sangue máis fluída, o que diminúe o risco de formación de coágulos ou trombos. O consumo de caballa, así como doutros peixes azuis, é recomendable debido a que contribúen a diminuír o risco de enfermidades do corazón e dos vasos sanguíneos. Ademais, a carne da caballa supón unha boa fonte de proteínas de alto valor biolóxico e contén diferentes vitaminas e minerais. Entre as vitaminas atópanse as do grupo B como a vitamina B1, B2, B3, B6 e B12. En xeral, o contido de vitaminas do grupo B neste peixe é pouco relevante si compárase con outros alimentos ricos nestes nutrientes, como os cereais integrais, os legumes, o fermento de cervexa, o fígado e as carnes. Respecto da vitamina B2, esta é máis abundante nos peixes azuis que nos brancos. Na caballa, a vitamina B12 está presente en cantidades importantes e supera á que conteñen os ovos e gran parte das carnes, alimentos de orixe animal, fonte natural exclusiva desta vitamina.

A caballa, por ser un peixe graxo, tamén posúe vitaminas liposolubles como A, D e en menor cantidade a vitamina E, que se acumulan nas súas vísceras (fígado, principalmente) e no músculo. A vitamina D favorece a absorción de calcio, a súa fixación ao óso e regula o nivel de calcio no sangue; a vitamina A contribúe ao mantemento, crecemento e reparación das mucosas, pel e outros tecidos do corpo. Ademais potencia a resistencia fronte ás infeccións e é necesaria para o desenvolvemento do sistema nervioso e para a visión nocturna. Intervén no crecemento óseo e participa na produción de encimas no fígado e de hormonas sexuais e suprarrenais. Entre as funcións da E destaca a súa acción antioxidante, é dicir, constitúe un factor protector fronte a certas enfermidades dexenerativas, enfermidades cardiovasculares e cancro.

En canto ao contido en minerais da caballa, destaca a presenza de potasio, fósforo, iodo e selenio, e en menor proporción magnesio, ademais de ferro, aínda que este último en cantidade inferior comparado coas carnes. Todos os elementos minerais desempeñan interesantes funcións no organismo. O potasio é un mineral necesario para o sistema nervioso e a actividade muscular e intervén no equilibrio de auga dentro e fóra da célula. Doutra banda, o fósforo está presente nos ósos e dentes. Tamén intervén no sistema nervioso e na actividade muscular e participa en procesos de obtención de enerxía. O iodo é un mineral indispensable para o bo funcionamento da glándula tiroidea que regula numerosas funcións metabólicas, o crecemento do feto e o desenvolvemento do seu cerebro. Pola súa banda, o selenio é un antioxidante que tamén participa no metabolismo das graxas e no sistema inmunolóxico.

O magnesio relaciónase co funcionamento do intestino, os nervios e os músculos, ademais de formar parte de ósos e dentes. Mellora a inmunidade e posúe un suave efecto laxante. O ferro é necesario para a formación de hemoglobina, proteína que transporta o osíxeno desde os pulmóns a todas as células. Ademais, un achegue axeitado prevén a anemia ferropénica. 

O inconveniente da caballa é o seu contido en purinas, que no organismo transfórmanse en ácido úrico, polo que non se aconsella en caso de hiperuricemia ou pinga.

En relación co resto de peixes frescos, a caballa posúe un contido en sodio elevado (84 miligramos por 100 gramos). Con todo, si compárase con outros alimentos ricos neste mineral como os queixos (500-1.000 miligramos por 100 gramos) ou as propias conservas de peixe (500-800 miligramos por 100 gramos), obsérvase que a cantidade de sodio presente na caballa non é tan relevante. A pesar de todo, o contido en sodio aumenta a 400 miligramos por 100 gramos se se trata de caballa en conserva, polo que haberá que moderar o seu consumo, en especial en caso de hipertensión arterial ou outros trastornos que cursen con retención de líquidos.

mcg = microgramos