Pescados y mariscos de la A a la Z:
Moluskuak

Elikadura-propietateak
Balio energetiko apala dute, gantz gutxi baitute: %0,5etik %2ra moluskuek eta %2tik %5era krustazeoek. Zehazki, 80 kaloria inguru ematen dituzte 100 gramoko. Hala ere, elikagai baten balio energetikoaz ari garenean, kontuan hartu behar da nola egiten den, besteak beste. Lurrunetan egindako muskuiluek ez dute zerikusirik muskuilu frijituekin edo tigreekin, edo muskuiluak saltsa berdean ogiarekin igurtzita.
Herri jakinduriak kolesterol kantitate handiekin lotzen ditu, eta hala da, baina ñabardurekin, itsaskien artean desberdintasunak daudelako. Oskoldun moluskuek arrainek adina kolesterol dute.
Karbohidratoen edukia ez da garrantzitsua. Espezie gehienetan ez dago %1 baino gehiago, eta oskoldun moluskuetan baino ez dago kopuru handiagoetan (ostrak eta muskuiluak, adibidez): 4,7 eta 1,9 gramo izaten dituzte 100 gramo bakoitzeko.
Mineral aipagarrienetako batzuk burdina, potasioa, fosforoa, zinka eta iodoa dira.
Potasioa, batez ere txirletan, bieiran eta txibian dagoena, nerbio-sistemarako eta muskuluen jarduerarako beharrezkoa den minerala da, eta zelularen barruko eta kanpoko uraren orekan parte hartzen du. Molusku guztietan ugaria den fosforoa hezur eta hortzetan agertzen da. Nerbio-sisteman eta muskuluen jardueran ere parte hartzen du, eta energia lortzeko prozesuetan ere parte hartzen du.
Kopuru handitan dagoen zinkak, batez ere ostrak, makronutrienteen metabolismoan (karbohidrato, proteina eta gantzak), organo sexualen garapenean eta dastamenaren eta usaimenaren funtzionamenduan parte hartzen du. Iodoa ezinbestekoa da tiroideak ondo funtziona dezan, baita fetua hazi eta garuna garatzeko ere.
Burdinari dagokionez, itsaskien batez besteko edukia, 100 gramoko, haragiarena baino apalagoa da, txirletan (24 miligramo), ostretan (6 miligramo) eta muskuiluetan (4,5 miligramo) izan ezik. Hala ere, kontuan izan behar da elikagai horien ohiko errazioa txikia izaten dela. Oro har, aperitibo gisa edo beste plater batzuen osagai gisa hartzen dira, eta noizean behin jaten dira.
Bitaminei dagokiela, B multzoko hidrosolubleak (B3 eta B12) nabarmentzen dira eta, proportzio txikiagoan, A eta E liposolubleak. Oro har, bitamina hidrosolubleek aukera ematen dute mantenugai energetikoak aprobetxatzeko (karbohidratoak, gantzak eta proteinak), eta prozesu askotan parte hartzen dute, hala nola sexu-hormonen eraketan, material genetikoaren sintesian eta nerbio-sistemaren funtzionamenduan.
A bitaminak mukosak, azala eta gorputzeko beste ehun batzuk mantentzen, hazten eta konpontzen laguntzen du. Gainera, infekzioei aurre egiten laguntzen du, eta beharrezkoa da nerbio-sistemaren garapenerako eta gaueko ikusmenerako. Hezurren hazkundean, gibeleko entzimen ekoizpenean eta sexu-hormonen eta giltzurrungaineko hormonen ekoizpenean ere parte hartzen du. E bitaminak dituen funtzioen artean, eragin antioxidatzailea nabarmentzen da, hau da, zenbait endekapenezko gaixotasunen, gaixotasun kardiobaskularren eta minbiziaren aurkako babes-faktorea da.
Txirla | Muskuilua | Ostra | Vieira | Txibia | Olagarroa | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Konposizio zati jangarriaren 100 gramoko - Datuak 2019 / BEDCA | ||||||
| Kaloriak | 48 | 61 | 64 | 86 | 72 | 91 |
| Proteinak(g) | 10,7 | 10,8 | 8,14 | 19 | 14 | 17,9 |
| Koipeak | 1,61 | 1,9 | 2,21 | 0,9 | 1,47 | 1,4 |
| G. saturatuak(g) | 0,34 | 0,41 | 0,37 | 0,23 | 0,46 | 0,3 |
| G. monoasegabeak(g) | 0,24 | 0,35 | 0,31 | 0,09 | 0,18 | 0,2 |
| G. poliasegabeak(g) | 0,59 | 0,52 | 0,87 | 0,23 | 0,66 | 0,5 |
| Burdina(mg) | 24 | 4,5 | 6 | 2,4 | 3,9 | 1,2 |
| Magnesioa (mg) | 51 | 23 | 43 | 38 | 31,66 | 28 |
| Potasioa(mg) | 314 | 92 | 240 | 480 | 316,33 | 230 |
| Fosforoa (mg) | 130 | 236 | 187,5 | 315 | 158,5 | 170 |
| Zinka (mg) | 1,3 | 1,8 | 59,2 | 1,3 | 2,1 | 1,7 |
| Iodoa(mg) | 160 | 35 | 20 | 58 | - | 64 |
| B1 edo Tiamina(mg) | 0,04 | 0,1 | 0,14 | 0,04 | 0,06 | 0,07 |
| B2 edo erriboflabina(mg) | 0,14 | 0,14 | 0,19 | 0,1 | 0,16 | 0,04 |
| B3 edo niazina(mg) | 4,1 | 3 | 1,85 | 6,4 | 2,8 | 6,8 |
| B12 edo zianokobalamina(mcg) | Traza | 8 | 16,75 | 1,8 | 2,15 | 3 |
mcg=mikrogramoak
