Pescados y mariscos de la A a la Z:
Hegaluzea

Calendario de temporada
Elikadura-propietateak
Hegaluzea arrain urdina da, eta, beraz, gantz asko du arrain gihartsuekin alderatuta. Jan daitekeen 100 gramoko ia 5 gramo gantz dauka. Bere gantza omega-3 gantz-azidoetan aberatsa da, odoleko kolesterol eta triglizerido mailak jaisten laguntzen duena, odola jariakorrago bihurtzeaz gain, honek odolbilduak edo tronboak sortzeko arriskua gutxitzen duelarik. Horrela, gaixotasun kardiobaskularren arriskua murrizten laguntzen du, eta horregatik gomendatzen da gaixotasun horiek eta beste arrain urdin batzuk kontsumitzea. Gainera, hegaluzeak, gainerako arrainek bezala, balio biologiko handiko proteinen iturri ona da, eta bitamina eta mineral ugari ditu. Bitaminen artean, B multzokoak daude, hala nola B1, B2 (arrain urdinetan ugariagoa), B6 eta B9; dena den, horien edukia ez da hain garrantzitsua mantenugai horietan aberatsak diren beste elikagai batzuekin alderatuz gero (gibela, garagardo legamia, labore integralak, lekaleak, hosto berdeko barazkiak). Beste arrain batzuekin alderatuta, hegaluzeak B3 eta B12 bitaminak ditu, eta azken hori arrain eta haragi askok baino gehiago. Oro har, B multzoko bitamina horiek aukera ematen dute mantenugai energetikoak aprobetxatzeko, hau da, karbohidratoak, gantzak eta proteinak, eta organismoarentzat garrantzi handikoak diren hainbat prozesutan parte hartzen dute, besteak beste, globulu gorriak eratzeko prozesuan, material genetikoaren sintesian edo nerbio-sistemaren eta defentsa-sistemaren funtzionamenduan. B12 bitamina, berriz, haragietan, arrautzetan eta gaztetan soilik ageri da modu naturalean eta kopuru handietan.
Hegaluzeak, arrain koipetsua denez, bitamina liposolubleak ere baditu, hala nola A eta D bitaminak, eta erraietan (gibelean, batez ere) eta muskuluan metatzen dira nagusiki. D bitaminak lagundu egiten du kaltzioa xurgatzen, hezurretan finkatzen eta odolean kaltzioaren maila erregulatzen; A bitaminak, berriz, lagundu egiten du mukosak, azala eta gorputzeko beste ehun batzuk mantentzen, hazten eta konpontzen. Infekzioei aurre egiten laguntzen du, eta beharrezkoa da nerbio-sistemaren garapenerako eta gaueko ikusmenerako. Hezurren hazkuntzan ere parte hartzen du, eta gibeleko entzimen eta sexu-hormonen eta giltzurrun gaineko hormonen ekoizpenean ere parte hartzen du.
Mineralei dagokienez, hegaluzeak potasio, fosforo eta selenio kopuru interesgarriak ditu, eta magnesio eta burdina kopuru apalagoetan.
Potasioa nerbio-sistemarako eta muskuluen jarduerarako beharrezko minerala da, eta zelularen barruko eta kanpoko uraren orekan parte hartzen du. Fosforoa hezur eta hortzetan dago. Nerbio-sisteman eta muskuluen jardueran ere parte hartzen du, eta energia lortzeko prozesuetan ere parte hartzen du. Selenioa antioxidatzailea da, eta gantzen metabolismoan eta sistema immunologikoan ere parte hartzen du.
Magnesioa hestearen, nerbioen eta muskuluen funtzionamenduarekin erlazionatzen da. Hezur eta hortzen zati ere bada eta inmunitatea hobetzen du, laxante eragin leuna izateaz gain.
Burdina beharrezkoa da hemoglobina sortzeko; proteina horrek oxigenoa biriketatik zelula guztietara garraiatzen du, eta ekarpen egokiak anemia ferropenikoa prebenitzen du.
Hegaluzeak purina ugari izaten du, eta horiek azido uriko bihurtzen dira organismoan; beraz, ez da gomendatzen hiperurizemia edo hezueria izanez gero.
| Konposizio zati jangarriaren 100 gramoko - Datuak 2019 / BEDCA | |
| Kaloriak | 164 |
| Proteinak (g) | 30 |
| Gantzak (g) | 4,7 |
| Potasioa (mg) | 277 |
| Fosforoa (mg) | 182 |
| Selenio (mcg) | 65,7 |
| Burdina (mg) | 1,6 |
| Magnesioa (mg) | 28 |
| B1 edo tiamina (mg) | 0,2 |
| B2 edo erriboflabina (mg) | 0,07 |
| B3 edo niazina (mg) | 11,2 |
| B6 edo piridoxina (mg) | 0,37 |
| B9 edo azido folikoa (mcg) | 10 |
| B12 edo zianokobalamina (mcg) | 3 |
| A bitamina (mcg) | 40 |
| D bitmamina (mcg) | 20 |
mcg = mikrogramoak
